Bể lắng cát là gì? Phân loại, đặc điểm và ứng dụng

Trong quá trình xử lý nước thải, bể lắng cát đóng vai trò quan trọng, góp phần loại bỏ cặn, tạp chất, nguồn nước và môi trường sống. Vậy thanh toán cát là gì? Kích hoạt hoạt động như thế nào? Bài viết này bạn sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về bể lắng cát, từ đó đánh giá tính hiệu quả của nó trong quá trình xử lý nước thải.

Bể lắng cát là gì?

Hình 1: Bể lắng cát là gì?

Bình tĩnh cát đóng vai trò quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải, giúp loại bỏ các chất thải, tạp chất có kích thước lớn ra khỏi nguồn nước. Bể có cấu trúc chữ nhật, được thiết kế để lưu trữ nước thải trong một khoảng thời gian nhất định. Hỗ trợ hoạt động của chất thải, thải bã nặng hơn sẽ tăng dần chìm xuống đáy bể, trong khi phần nước trong hơn sẽ được dẫn đến giai đoạn xử lý tiếp theo.

Nguyên lý hoạt động của bể lắng cát

Tùy chọn đặc tính của nước thải và tiêu chuẩn xử lý, bể lắng cát sẽ hoạt động theo 4 nguyên lý chính sau:

từng hạt riêng lẻ

Áp dụng cho nước thải có chức năng chất rắn lơ lửng thấp, chủ yếu là cát, đá. Nước thải được đưa vào và chuyển động chậm rãi theo chiều dài. Dưới tác động của động lực, hạt cát, đá có kích thước lớn hơn sẽ tăng dần xuống đáy bể, trong khi nước được thu gom ở phía trên và tiếp tục qua các giai đoạn xử lý tiếp theo.

Tạo bông tuyết

Phương pháp pháp pháp này hiệu quả trong việc loại bỏ các loài rắn rắn có kích thước nhỏ, thường được sử dụng ở giai đoạn xử lý nước thải hoạt động chưa qua xử lý sinh học hoặc sau khi xử lý sinh học. Nước thải được bổ sung hóa chất keo tụ để tạo bông các hạt cặn nhỏ, giúp chúng liên kết lại với nhau, tăng kích thước và khối lượng, từ đó dễ dàng lắng xuống đáy bể.

Nghe tập thể

Thường được áp dụng ở bể lắng thứ cấp, sau bể sinh học. Tại đây, các hạt tan có tính tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau, cùng nhau lắng xuống đáy. Quá trình này diễn ra liên tục, tăng dần hình thành lớp phân chia rõ ràng giữa chất liệu và chất rắn trong bể lắng.

Nghe nén

Suy ra ở mức độ bình tĩnh và khu vực nén. Khi lượng cặn lắng tụ đủ nhiều, tạo thành cấu trúc ổn định, các hạt cặn còn lại sẽ tiếp tục được đưa vào và lắng đọng cùng với cấu trúc khối này. Quá trình này giúp tăng hiệu quả loại bỏ cặn, giảm thiểu lượng rác thải ra bên ngoài môi trường.

Phân loại bể lắng cát

Bể lắng cát được phân loại thành nhiều loại khác nhau dựa trên hình thức, cấu hình tạo và nguyên lý hoạt động, bao gồm:

Bể lắng ngang

Hình 2: Bể lắng ngang

Bể lắng ngang là loại bể hình chữ nhật, có thể được chia thành nhiều ngăn, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải. Với hiệu quả xử lý cao, đạt đến 15.000 m3/ngày, bể lắng ngang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều cơ sở. Hiệu quả xử lý cao có thể loại bỏ tới 90% chất tan rã. Bể lắng ngang được sử dụng phổ biến trong xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, nước thải khai thác khoáng sản,…

Bể lắng đứng

Bên cạnh chú ý theo chiều ngang, chú ý theo chiều ngang cũng là một lựa chọn phổ biến trong hệ thống xử lý nước thải. Với thiết kế hình trụ hoặc hình chóp nón, bể lắng chiều đứng mang đến giải pháp tiết kiệm phân tích hiệu quả. 

Nước thải được đưa vào bể theo đường ống trung tâm và chuyển từ dưới lên trên. Dưới tác động của sức mạnh, chất thải nặng sẽ lắng xuống đáy bể, trong khi nước được thu vào ở phần trên và tiếp tục qua các giai đoạn xử lý tiếp theo.

Bể ly tâm

Bể lắng ly tâm là một giải pháp xử lý nước thải hiệu quả với thiết kế đặc biệt, mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với các loại bể lắng truyền thống. Nước thải được đưa vào bể qua ống dẫn và chuyển theo hướng từ tâm ra thành bể dưới hoạt động của lực lượng ly tâm. 

Năng lượng ly tâm sẽ tạo ra các chất cặn trong nước thải nhanh chóng xuống đáy bể, trong khi nước được thu gom ở phần trên và chạy qua máng thu nước. Bồi lắng ở đáy bể sẽ được gạt bỏ thu gom và đưa ra bên ngoài.

Bể lắng cát Lamen

Bể có dạng hình chữ nhật, được chia thành nhiều ngăn bởi các vách ngăn nghiêng. Nước thải được đưa vào bể phân phối nước và xử lý theo hướng dẫn từ dưới lên trên. Dưới tác động của năng lượng và dòng chảy, các chất tan trong nước thải sẽ chuyển theo vách ngăn nghiêng và lắng đọng tại bể thu cặn. Nước sau khi được lắng sẽ được thu gom ở vùng lắng nước và rung ra ngoài.

Ứng dụng của bể lắng cát trong xử lý nước thải

Hình 3: Ứng dụng của bể lắng cát trong xử lý nước thải

Bể lắng cát đóng vai trò quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải, đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu:

• Loại bỏ chất béo: Bể lắng cát hoạt động dựa trên nguyên tắc trọng lực, giúp phân tách chất rắn rắn có tỷ lệ nặng ra khỏi nước. Nhờ đó, loại bỏ hiệu quả cát, sỏi, đá,… ra khỏi nước thải, giảm thiểu nguy cơ tắc nghẽn đường ống và hệ thống xử lý tiếp theo.
• Lọc tạp chất: Bể lắng cát có khả năng lọc các chất tạp chất và chất rắn rắn có kích thước nổi lớn trong nước thải công nghiệp. Nước thải được đưa vào bể bơi và chạy chậm rãi, tạo điều kiện cho các lắng sâu xuống đáy bể, trong khi nước được thu gom ở phía trên và tiếp tục qua các giai đoạn xử lý tiếp theo.
• Loại bỏ chất vô cơ: Bình tĩnh cát hiệu quả trong việc loại bỏ các chất tan vô cơ có trong nước thải sinh hoạt và công nghiệp. Quá trình thanh lọc cát giúp giảm thiểu hàm lượng thải bùn, cải thiện chất lượng nước thải trước khi đưa vào môi trường.

Kết luận

Bình tĩnh cát đóng vai trò quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải, góp phần loại bỏ cặn, tạp chất, nguồn nước và môi trường sống. Qua bài viết, chúng tôi đã tìm hiểu về nguyên lý hoạt động, ứng dụng của bể lắng cát. Nhìn chung, bể lắng cát là giải pháp hiệu quả và tiết kiệm cho xử lý nước thải, phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng.

Tìm hiểu thêm: 

Bể kỵ khí trong xử lý nước thải